نحوه نوشتن دادخواست به معنای دادخواهی کردن، عدالت طلبیدن و عرض حال آمده است و شخصی که دادخواهی می‌کند (خواهان یا مدعی)، طرف خود را به دادرسی فرا می‌خواند (خوانده یا مدعی‌علیه) تا با حضور نزد قاضی ادعای خود را به قضاوت شخص عادل بسپارد. لازم به ذکر است که خوانده نیز گاهی ممکن است مدعی واقع شود. با این وصف که ادعا بدون دلیل پذیرفته نمی‌شود لذا مدعی ناگزیر به اثبات ادعای خود از طریق تمسک و توسل به دلیل است.

شرط رسیدگی در دادگاه تقدیم دادخواست است، البته مواردی هم به حکم قانون وجود دارد که دادگاه بدون تقدیم دادخواست از ناحیه مدعی و به صرف درخواست وی مکلف به رسیدگی است. این در حالی است که رویه قضایی تقدیم دادخواست را ضروری می‌داند.

دادخواست علیه کی؟  

چه اشخاصی می‌توانند دادخواست تقدیم کنند

صاحب حق وذینفع به همراه اسناد رسمی وعادی وشهود به همراه نقشه utm از پیش تهیه شده

شرایط شکلی دادخواست

• نخستین شرط از شرایط شکلی دادخواست، زبان آن است که باید به زبان فارسی باشد، بنابراین اگر یک فرد لر یا کرد یا ترک تصمیم به تقدیم داخواست گرفت نمی‌تواند دادخواست را مطابق زبان محلی خود تنظیم کند. (دادخواستی که به زبانی غیر از فارسی نوشته شود اصلا نحوه نوشتن دادخواست محسوب نمی‌شود.)
• مدعی باید ادعای خود را بر روی برگه‌های چاپی مخصوص بنویسد. (این در حالی است که شکایت کیفری را می‌توان حتی به صورت شفاهی یا بر روی ورقه معمولی نیزمطرح کرد.)
• باید در دادخواست نام، نام خانوادگی و اقامتگاه (محل زندگی یا کار) خواهان مشخص باشد، در غیر این صورت دادخواست وی رد می‌شود. اگر دادخواست توسط وکیل تقدیم شده باشد، مشخصات وکیل نیز باید درج شود.
• در صورتی که خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی بر اساس آدرس موجود در اداره ثبت شرکت‌ها نوشته خواهد شد.
• از مواردی که باید در تنظیم نحوه نوشتن دادخواست به آن توجه کرد، ذکر نام، نام خانوادگی و اقامتگاه (محل زندگی یا کار) خوانده است. (البته مشخص نبودن اقامتگاه خوانده، مانع رسیدگی دادگاه نمی‌شود، در این حالت دادخواست برای ابلاغ به خوانده در رومه آگهی می‌شود.)
• مهمترین رکن تنظیم دادخواست، تعیین خواسته است. خواهان باید خواسته خود از دادگاه را به طور صریح و دقیق مشخص کند. (اگر خواسته در نحوه نوشتن دادخواستمشخص نبود، دادخواست توقیف می‌شود و با
• ارسال اخطار رفع نقص از خواهان خواسته می‌شود که خواسته خود را مشخص کند، در غیراین صورت دادخواست رد می‌شود و هزینه‌های پرداختی توسط خواهان بلاثر بوده و وی مکلف به پرداخت مجدد هزینه‌های مربوطه است.
• ذکر چند خواسته ضمن یک دادخواست ممکن است اما دادگاه زمانی به تمامی خواسته‌ها یکجا رسیدگی می‌کند که آن خواسته‌ها با یکدیگر دارای ارتباط کامل باشند (البته مشروط به داشتن صلاحیت) در غیر این صورت، آنها را از یکدیگر تفکیک کرده و به هر یک جداگانه رسیدگی می‌کند.
• برعکس خواسته که تعیین آن در همه دعاوی اامی بود، تعیین (تقویم) بهای خواسته (ارزش ریالی خواسته) فقط در دعاوی مالی (دعاوی که موضوع آن همیشه مال است) اامی است.

به طور مثال در دعوای مطالبه یکصد میلیون تومان وجه نقد تقویم بهای خواسته منتفی است، زیرا بهای خواسته‌‌ همان است که در نحوه نوشتن دادخواست بارزاست، در سایر دعاوی مالی بهای خواسته‌‌ همان مبلغی است که خواهان معین می‌کند. تعیین کردن بهای خواسته یا‌‌ همان ارزش ریالی خواسته، از نظر میزان هزینه دادرسی که خواهان باید بپردازد، قابلیت اعتراض به رای و مشخص کردن صلاحیت مراجع رسیدگی و تعیین هزینه‌های اجرایی موثر است.